PSITHOTH

  PSİTHOTH 39. SAYISI "NÖROGELİŞİMSEL BOZUKLUKLAR" TEMASIYLA YAYINDA! Türkiye'nin çeşitli yerlerinde okuyan psikoloji öğrencilerinin bir platformda birleşerek yazı hayatlarına katkı sağladıkları bu sanal platform, arka planda birçok emeği barındırıyor. Ekibimiz olarak sizlere güzel bir sayı sunuyoruz. Beklenen 39. sayımız için "NÖROGELİŞİMSEL BOZUKLUKLAR" temasıyla sizlerin karşınızdayız.  Hepinize keyifli bir sene ve  PSITHOTH'lu  okumalar diliyorum. PSİTHOTH Editörü ÖZDEN NUR KARPINAR

  DR. ZEYNEP DOĞAN İLE NÖROGELİŞİMSEL BOZUKLUKLAR ÜZERİNE RÖPORTAJ 1) Öncelikle röportaj için teşekkür ederiz, kendinizi tanıtıp neden nörogelişimsel bozukluklar ile çalışmayı seçtiğinizden bahseder misiniz? Merhabalar, ben de röportaj teklifiniz için teşekkür ederim. 2003 senesinden beri nörogelişimsel bozuklukları ile çalışıyorum. Kartal Umut Işığı Rehberlik Merkezi ve Disleksi Eğitim Derneği'nin kurucusuyum. Alanı seçerken bu alan ile ilgili bu kadar bilgi olmadığı gibi toplumda farkındalıkta azdı. Merkezi açarken hedefim eğitime ulaşmakta zorluk çeken ailelere ulaşmaktı. Çocuklarımız vazgeçilmiş çocuklar olsun istemedim yani asıl çalışmayı seçme sebebim buydu. Çünkü vazgeçilmeyecek kadar önemliydi ve seçeceğim kadar çok seviyordum bu alanı. 2) Nörogelişimsel bozuklukluklar nedir? Açıklayabilir misiniz? İsterseniz önce nörogelişimselin tanımını yapayım. Ardından neler bozukluk grubuna girer ona bakalım. Nörogelişim,

  OTİZM AÇILIMI KAPSAMINDA BOZUKLUK (OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUĞU)   Otizm açılımı kapsamında bozukluk (otizm spektrum bozukluğu), toplumsal iletişim ve toplumsal etkileşimde süregiden eksiklikler ve sınırlı-yineleyici davranış örüntüleri, ilgiler ya da etkinlikler ile karakterize, kapsayıcı bir nörogelişimsel bozukluktur (DSM-5, 2013).  “Otizm” sözcüğü, ilk defa 1911’de Eugen Bleuler tarafından şizofreni bozukluğuna sahip bireylerde gözlenen kendine yönelme (öz soğurma) durumunu tanımlamak üzere kullanılmıştır (Evans, 2013). Bleuler, otizm kavramı ile; şizofreni bozukluğuna sahip bireylerde gözlenen tatmin edici olmayan gerçekliklerden çocuksu arzular yoluyla kaçınmayı ve bu gerçeklikleri varsanı ve düşlemler ile değiştirmeyi ifade etmekteydi (Evans, 2013). Terimin görece güncel anlamı ise 1943’te Leo Kanner tarafından şizofreni veya diğer psikiyatrik bozukluklardan muzdarip olmayan çocuklarda görülebilen toplumsal yalıtım ve dilsel bozukluk du

  DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU  Dikkat eksikliği ve dürtüsellik birçok çeşitli klinik rahatsızlıkta görülebilmektedir. Örneğin, madde bağımlılığı, kumar ve anti sosyal davranışların hepsi yetişkinlikteki dürtüsellik ile ilişkilidir. Anksiyete veya depresyon da bireyin bazı konularda konsantre olmasında güçlük yaratabilir. Ayrıca, küçük çocukların aktif, enerjik ve dürtüsel (sonuçlarını düşünmeden hareket etme) ve çoğunlukla dikkatsiz (konsantre olmama) olması normal bir durumdur. Çoğu yetişkin insan bile yapacağı çok şey varken veya acele etmesi için çok fazla baskı varken odaklanmakta zorluk çekerler.  Bazı bireylerdeki aktivite düzeyi, dürtüleri kontrol etmekte zorluk veya dikkatsizlik o kadar aşırı seviyededir ki topluma ayak uyduramazlar. Dikkat eksikliği olan çocuklar/Hiperaktivite bozukluğu (DEHB), hareket etmeden oturamaz, sürekli kımıldar, dinlemesi gerekirken konuşur, sürekli birilerinin sözünü keser

  MENTAL RETARDASYON NEDİR?      Mental retardasyon kişinin zihinsel işlevlerinin ve becerilerinin biyolojik yaşına uygun olmayarak belirli ölçüde yetersiz olmasıdır. Bu gruptaki insanlar eğitim alma noktasında kendi yaşıtlarının gittiği standart düzeydeki okullarda eğitim ve öğrenim görmekte zorlanmaktadırlar çünkü dikkat, algı, akıl yürütme, hafıza, muhakeme ve problem çözme gibi becerileri yaşlarından beklenen düzeyin altında seyretmektedir (Monomente, b.t. ). Ayrıca mental retardasyon sadece akademik alanda değil iletişim, özbakım, sosyal beceriler ve toplumun içinde var olma, çalışma, kendi hayatını yönetme ve düzenleme gibi alanlarda da iki veya daha fazla bozukluğun görülmesini kapsamaktadır (Çoban, b.t. ).  Mental retardasyon farklı düzeylerde seyretmektedir. IQ düzeyi 50-55 ile yaklaşık 70 arası hafif düzey, IQ düzeyi 35-40 ile 50-55 arası orta düzey, IQ düzeyi 20-25 ile 35-40 arası ağır düzey ve IQ düzeyi 20- 25’in altında ileri de

  ÖZGÜL ÖĞRENME BOZUKLUĞU      Sevgili Psithoth okuyucularım, bu ay nörogelişimsel bozuklukları konu aldık. Ben de sizler için özgül öğrenme bozukluğu hakkında detaylı bilgiler vereceğim.      Özgül öğrenme bozukluğu (ÖÖB) DSM-5’e göre çocuğun yaşı ve zekâsıyla açıklanamayan kişinin bilgi almada yaşadığı problemdir. ÖÖB; dinleme, anlama, konuşma, akıl yürütme, okuma, yazma, matematik gibi alanlarda işlevselliği bozan ve çocuklukta görülen nörogelişimsel bozukluktur (Morrison, J. 2017). ÖÖB olan kişilerin kaygı ve duygudurum bozuklarının yanı sıra en çok DEHB tanısı da alırlar  (Altay, Görker, 2018) . Okumada bozulmaların olduğu özgül öğrenme bozukluğu yani  disleksi ,  kişinin okurken anlamada, hızda veya hecelemede yaşadığı zorluktur (Morrison, J. 2017). Matematikte zorlanmayla ilgili olan özgül öğrenme bozukluğu yani  diskalkuli ,  kişinin matematiksel işlemleri yapmakta, sayı sayma, sembolleri tanıma, dört işlemde zorl

  ÇOCUĞUMUN NESİ VAR? NÖROGELİŞİMSEL BOZUKLUKLAR VE HAYAT  Merhaba çok sevgili Psitoth okuyucuları, umarım yeni yıl daha şimdiden size iyi gelmiş ve son günlerdeki ısınan havalarla birlikte kendinizi çok daha mutlu, enerjik ve dolu dolu hissediyorsunuzdur. Bu ay bizim için çok önemli olan, sizin içinse çevreniz veya kendinize dair çok şey bulabileceğiniz bir konuyla geliyoruz. Konumuz nörogelişimsel bozukluklar.  Nörogelişimsel bozukluklar beyin gelişiminin çeşitli faktörlere bağlı olarak farklılaşması sonucu ortaya çıkan anormal beyin gelişimi nedeniyle görülebilen bilişsel, iletişim, davranış ve motor becerilerdeki bozukluklar olarak tanımlanabilir (Aksoy, 2019). Bu bozukluklar çok farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkabilmekte ve çok çeşitli sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Bu duruma bağlı olarak ortaya çıkan bazı bozukluklara Otizm, zekâ gerililikleri ve Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu örnek verilebilir.  Bu yazıda bu

  NÖROGELİŞİMSEL İLETİŞİM BOZUKLUKLARINA GENEL BİR BAKIŞ  Nörogelişimsel bozukluk, beyin veya merkezi sinir sistemi hasarıyla karakterizedir. Bu tür bozukluklar anormal beyin gelişimine bağlı olarak bilişsel, iletişim, davranış ve motor becerilerindeki bozukluklarla görülen çok yönlü durumlardır. Gelişen bu durumlar büyümekte olan çocuğun duygu durumunu, öğrenme kapasitesini ve hafızasını etkileyebilir. Özellikle erken gelişim evresinde başlayan önemli nörogelişimsel bozukluklardan bir tanesi iletişim bozukluklarıdır.  Konuşma bozuklukları DSM-5’in gelmesi ile birlikte iletişim bozuklukları olarak adlandırılmıştır ve nörogelişimsel bozukluklar içinde yer almaktadır. İletişim bozuklukları; dil bozukluğu, konuşma sesi bozukluğu, çocukluk çağı akıcılık bozukluğu (kekemelik), sosyal pragmatik iletişim bozukluğu ve özgül olmayan iletişim bozukluğu klinik tanılarını kapsamaktadır. İletişim bozuklukları çocukluk çağının en sık görülen nö

  ANLIKSAL YETİ YİTİMİ  Yaşam sürecinde her bireyin farklı arzuları, idealleri ve deneyimleri olsa da birçok insan evlenme ve kendi çocuğunu dünyaya getirme gibi çeşitli süreçleri yaşamına dahil etmektedir. Bir anne ve babaya gereksinimli halde dünyaya adımını atan bebek, gelişim sürecinde yaşadığı çeşitli sıkıntılar nedeniyle diğer bebeklerden farklı biçimde yaşamına devam edebilmektedir. Bu farklılıklara önemli bir örnek niteliği taşıyan anlıksal yeti yitimi Dsm-5’te “nörogelişimsel bozukluklar” başlığı altında yer alarak, entelektüel yeti yitimi ve gelişimsel yeti yitimi gibi adlarla da anılmaktadır.  Bu bozukluk, anlıksal olan işlevsellikte bozulmalarla birlikte bireylerin gelişim döneminde ortaya çıkan bir bozukluk olarak ifade edilmektedir. Anlıksal yeti yitiminde görülen fikir yürütme, eleştirme, soyut algılama ve deneyim sonucunda öğrenme gibi anlıksal olarak işlevsellikte bozulmalar ve günlük yaşamda yer alan aktivitelerde görüle