PSITHOTH

PSİTHOTH 20. SAYISINDA "BAĞIMLILIK" TEMASIYLA KARŞINIZDA! Adını bir mitoloji karakteri olan Thoth'tan alan Psithoth Sanal Dergimiz, 2020 Mart sayısına "BAĞIMLILIK" teması ile devam ediyor. Herkese PSİTHOTH'LU keyifli okumalar!  BETÜL BEYZA GÜLTEKİN

NEDİR Kİ BU BAĞIMLILIK? Bağımlılık, bir nesneye, kişiye ya da bir varlığa duyulan önlenemez istek; veya bir başka iradenin tahakkümü altına girme durumu olarak tanımlanır1. Günümüzde çoğu insan bağımlılık konusunda eskiye nazaran daha bilinçli konumdadır. Bağımlılıkları konusunda farkındadırlar ne yazık ki bu bağımlılığın bir sağlık sorunu olduğunu, tedavi edilmesi gerektiğine karşı bir kayıtsızlık içindedir. Bağımlılığı başlatan ve sürdüren nedenlere baktığımızda aile ortamı, akran zorbalığı, merak, ergenlik gibi etkenleri sıralayabiliriz. Bir kereden bir şey olmaz düşüncesiyle çoğu genç , korkunç bataklara sürüklenebiliyor. Kişilerin psikolojik yapıları da bağımlılık geliştirmesine neden olabiliyordur. Örneğin travma sonrası stres bozukluğuna sahip bireylerin bu durumla baş edebilmek için madde kullanımına başvuruyor olması. Sosyal ortamları; bireyin sosyal ortamdaki rolü, saygınlığı, aile içinde şiddet ve çatışma kişilerin bağımlı olma yolunda ilerlemelerine yol açar

Bağımlılık bir hastalık mıdır? Kime bağımlı deriz? Alışkanlığının dışında bağımlı olan kişi hasta mıdır? Bağımlılığın psikofarmakolojisine bakacak olursak; gelişimi psikiyatrinin diğer alanlarına göre daha yavaş bir şekilde seyir göstermektedir. “Bağımlılık, gelişiminde genetik, psikososyal ve çevresel faktörlerin rol oynadığı birincil, kronik nörobiyolojik bir hastalıktır.” (Uğurlu T., Balcı C., Şengül C., 2012). Bağımlılık, bir maddeye karşı gelişen müsamaha/tolerans sonucu keyif vermesi adına miktarının gittikçe artarak alınmasıyla, alan kişinin bazı sorunlarla karşılaşmasına sebep olmasına rağmen maddeyi kötü kullanımı sonucu vazgeçememesi ve bıraktığında da yoksunluk belirtilerinin görülmesi, madde olmadığı anda da bazı sorunlara sebep olması sonucu görülen tablonun ortaya çıkmasıdır. Alınan maddenin keyif veren pekiştirici özelliği bulunmaktadır. Beynimizi, keyif verici madde uyarır ve sonucunda eğer ki kötüye kullanırsak bağımlı bir duruma gelmemize sebebiyet ve

ALIŞVERİŞ BAĞIMLILIĞI  Alışveriş bağımlılığı hakkında aslında toplumumuzdan çok komik hikayeler çıkabilir. Ancak altında bağımlılığı olan kişi için pek de komik olmayan duygular yatıyor. Yetersizlik, onaylanma ihtiyacı ve ya heyecan hissetme duyguları alışveriş anında beyindeki haz mekanizmasıyla ilişkilendiriliyor ve profesyonellerce bu davranış tıpkı kumar, yeme, seks ve tütün bağımlılığı dürtüleri gibi. Giderek artan borçlar, taksitlendirilen faturalar, kredi kartlarının varlığı sebebiyle ekonomik durum da gözetmiyor. Bu yüzden tedavisi esnasında kredi kartını o kişiden uzak tutmak ve bu davranışı yerine daha yararlı bir davranış koymak öneriliyor. (örn. Başkalarına yardım etmek, yemek pişirip dağıtmak) Bağımlılık, kişinin kendini kontrolü ve çocukluğu üzerinden ayrılabilir. Kişilik ya da yetiştirilme esnasında kontrol mekanizması düşük olan bir birey yetişkinliğinde daha fazla bağımlılığa meyilli oluyor. Ve ya çocuklukta anneyle güvenli bir ilişki kuramayan ço

ROMANTİK İLİŞKİLERDE BAĞIMLILIK Bağımlılık, kısaca kişinin bağımlı olduğu duruma ya da maddeye karşı yoksunluğu halinde psikolojik veya fiziksel reaksiyon göstermesi durumudur. Kişiler bu durumu kontrol altına almak istese bile, düşüncelerine ve davranışlarına engel olamaz ve kendilerini sürekli çatışma halinde bulurlar. Bağımlılık bireylerin yaşam döngülerinde çeşitli zorluklara sebep olmaktadır. Bağımlılığın birçok çeşidi bulunur; bunlardan bir de ilişki bağımlılığıdır. Duygusal bir bağımlılığa dayanan ilişki bağımlılığı ebeveyn-çocuk, arkadaşlık ilişkilerinde görüldüğü gibi romantik ilişkilerde de sıkça karşılaşılan bir bağımlılık türüdür. Bu ilişki türünde bireyler bağlılık ile bağımlılığı karıştırmakta ve mükemmel eş olma isteğindedirler. Bu durum ilişkinin sağlıksız bir yöne gitmesine neden olmaktadır. Sağlıklı ilişkilerde ortak alanlar ve farklı düşünceler vardır. Kişilerin düşünceleri, inanç ve davranışları farklı olabilir. Ancak bu birlikteliği bozmaz daha çok

SİGARA BAĞIMLILIĞI Dünya genelinde ve ülkemizde başta sigara olmak üzere tütün ürünlerinin kullanılması ciddi hastalıklara ve ölümlere yol açmaktadır. Tütün kullanımının yol açtığı hastalıklar nedeni ile her altı saniyede bir insan ölmektedir. Bu sebeplere dayanarak, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tütün kullanımını en yaygın halk sağlığı sorunlarından biri olarak tanımlamaktadır. Tüm dünyada 15 yaş üstü nüfusun yaklaşık %45„inin, ülkemizde ise %43„nün sigara kullanıyor olması, sorunun özellikle gençlik çağında başlayan ve ileri yaşlarda da önemini sürdüren bir sorun olduğunu göstermektedir. Özellikle gençlerde tütün ürünleri kullanımı açısından riskli grupların tespit edilmesi ve tedavi stratejilerinin belirlenmesinde bunların göz önünde bulundurulması, sigara bağımlılığı ile mücadelede erken müdahale etmek için önem kazanmaktadır (1). Sigara Kullanımı ve Ruh Sağlığı Psikiyatri hastalarında sigara kullanımı ve madde bağımlılığının genel nüfusa göre daha çok görüldüğü b