PSITHOTH

  PSİTHOTH 41. SAYISI "MADDE KULLANIM BOZUKLUKLARI" TEMASIYLA YAYINDA! Türkiye'nin çeşitli yerlerinde okuyan psikoloji öğrencilerinin bir platformda birleşerek yazı hayatlarına katkı sağladıkları bu sanal platform, arka planda birçok emeği barındırıyor. Ekibimiz olarak sizlere güzel bir sayı sunuyoruz. Beklenen Mayıs sayımız için "MADDE KULLANIM BOZUKLUKLARI" temasıyla sizlerin karşınızdayız. Yazın gelişini hissettiğimiz günlerde beraber iç huzurumuzun bolca olduğu, yenilendiğimiz ve yeni şeyler öğrendiğimiz bir dönem olsun. Hepinize keyifli  PSITHOTH'lu  okumalar diliyorum. PSİTHOTH Editörü ÖZDEN NUR KARPINAR

   MARİHUANA NEDİR? KULLANIM BOZUKLUĞU   Marihuana, Hint keneviri bitkisinin kurutulmuş çiçekli baş kısmından ve yapraklarından yapılan, tütüne benzeyen, yeşilimsi veya kahverengimsi bir maddedir, esrar olarak da bilinir. Psikoaktif temel maddesi, Delta-9 Tetra hydro cannabinol (THC)’dür (UNODC, 2012).    Marihuana, açık ara en yaygın yetiştirilen ve ticareti yapılan yasa dışı uyuşturucudur. Bunun temel sebebi marihuananın bitkisel olmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca, toplum tarafından diğer uyuşturucu maddeler ile kıyaslandığında daha az zararlı olduğuna ve bağımlılık yapma ihtimalinin daha düşük olduğuna dair bir inanışın olması, düşük fiyatlı olması ve kolay ulaşılabilir olması marihuanayı en tercih edilen uyuşturucu haline getirmiştir.   Dünya Sağlık Örgütü’nün 2016 yılında yayınladığı raporda esrara başlama yaşının diğer uyuşturuculara nazaran daha düşük olduğu ortaya konmuştur. Türkiye’de de durum benzerdir. Araştırmalara göre, Türkiye’de madde kullanmaya başlama yaşı 13’tür. En

  ÜLKEMİZDE MADDE KULLANIM BOZUKLUKLARI TEDAVİ YÖNTEMLERİ, MÜCADELE SÜRECİ VE GÖNÜLLÜ ÇALIŞMALAR  Madde kullanım bozuklukları sağlığı tehdit ettiği kadar hayatın psikolojik, ekonomik ve sosyolojik boyutları ile iç içedir. Dürtüselliği arttırarak toplumun bütünlüğünü, işleyişini tehdit eder  (Orum, Kuştepe, Zabıt Kara, Dumlupınar, Eğilmez, Özen ve Kalenderoğlu, 2018 ;  Kuştepe, Kalenderoğlu, Çelik, Kaya Bozkurt, Orum ve Uğuz, 2019). Madde kullanım bozuklukları DSM-5’de 10 ayrı maddeye ayrılmaktadır; esrar, alkol, kafein, halusinojenler, inhalanlar, opiyatlar, nikotin , stimulanlar,  sedatif-hipnotik ve anksiyolitikler, diğer (Jaffe ve Anthony 2005, Hasin ve diğer., 2013 akt. Güleç, Köşger ve Eşsizoğlu, 2015).  Türkiye’nin uyuşturucu ticareti konusunda transit ülke konumunda olması, maddeye ulaşım açısından bir risk faktörü oluşturmaktadır (Türkiye Uyuşturucu Raporu, 2021). Bu noktada risk altındaki yaş grubu genç nüfustur (Orum, Kuştepe, Zabıt Kara, Dumlupınar, Eğilmez, Özen ve Kalender

  MADDE KÖTÜYE KULLANIMINDA KİŞİ VE TOPLUM  Merhabalar, bu ayki yazım globalleşme gibi birçok neden ile artan ve başlama yaşının düşük yaşlara kadar gerilemiş olduğu madde kötüye kullanımı hakkında olacak. Kendilik ve Madde  Madde kötüye kullanımının ve madde bağımlılığının psikolojik nedenleri hakkında, ekollerin ve yaklaşımların etkisi ile birçok görüş bulunmakta. Bu başlık altında bu görüşler arasında en popüler olanlardan kısaca bahsetmeye çalışıyor olacağım.   Psikodinamik yaklaşıma göre ; Freud’un gelişim dönemlerinden oral (ağız) dönemde bir saplanma olması sonucu ve bu saplanma nedeni ile kişinin yaşının ilerlemesine rağmen hala oral bir tatmin oluş arayışı içerisinde olacaktır. Bu ihtiyacı da alkol ve sigara gibi keyif verici maddeler ile gidermeye çalışacaktır. Bu duruma ek olarak, egonun güçsüz kalması sonucu oluşabilecek problemlerin önüne geçmek için kullanılabilecek savunma mekanizmalarının, oluşan problemlerin üstesinde gelmekte yetersiz kalmasından kaynaklandığı da düşü

  MADDE KULLANIM BOZUKLUĞU VE PSİKOPATOLOJİK BOZUKLUKLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER   Madde Kullanım Bozukluğu (MKB), psikolojik, sosyolojik ve ekonomik boyutları olan, hemen hemen tüm normların ve kurumsal düzenlemelerin işleyişini tehdit eden, farklı sosyal sorunların hem nedeni hem de sonucu olarak kabul edilen, madde kullanımı öncesinde bazı bilişlerle ilişkili olduğu düşünülen, madde kullanımının süreğen etkisi ile de bilişsel düzeyde anormalliklerle seyreden biz bozukluktur. DSM-IV ve DSM-IV-TR Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı’na göre madde bağımlılığının temel özelliği, madde kullanımına bağlı belirgin sorunlara rağmen bireyin madde kullanımını sürdüreceğine işaret eden bilişsel, davranışsal ve fizyolojik belirtiler göstermesidir. Bununla birlikte tolerans, yoksunluk ve kompulsif ilaç alma davranışı ile sonuçlanan kendi kendine ilaç uygulama söz konusudur. Tolerans ve yoksunluk bulgularının yanı sıra madde niyetlenildiğinden daha uzun süre ve daha fazla miktarda kullanılır, kullanımı s

   BAĞIMLILIK VE UZMANLARIN ÇALIŞMA ALANLARI-YAPILAN ÇALIŞMALAR Merhaba sevgili okurlarımız, ilk defa sizlerle buluşmak beni çok heyecanlandırdı. Umarım sizler de bu heyecanıma ortak olarak yazılarımı heyecanla okur ve beğenirsiniz. Bu ay sizlere oldukça hassas bir konu olan bağımlılığın ne olduğunu ve uzmanların bu yönde yaptığı çalışmaları tanıtacağım. BAĞIMLILIK     Bağımlılık,kişinin kullandığı bir madde,alkol,nesne veya yaptığı davranış üzerinde kontrolünü kaybetmesidir.Kontrolsüzce kullanılan her madde ya da gerçekleştirilen her davranış bağımlılık oluşturma riski taşır.Kişiler hayatta birçok şeye karşı bağımlı olabilir.Örnek:madde,alkol,sigara,kumar,teknoloji  veya davranış.(Ögel,2018;Yeşilay Yayınları,2018) Türkiye Bağımlılıkla Mücadele(TBM) Eğitim Programına göre ise bağımlılık, kişinin kullandığı nesne veya yaptığı eylem üzerinde kontrolünü kaybetmesidir. Kullanım/davranış sıklığı azaldığında veya kesildiğinde huzursuzluk, öfke gibi yoksunluk belirtileri görülür. Dünya Sağlık

  ALKOL TÜKETİM BOZUKLUĞU, ALKOL BAĞIMLILIĞI      Merhaba çok sevgili PSİTOTH okuyucuları, umarım ısınan güzel havalar ve yazın yaklaşmasıyla birlikte kendinizi çok daha iyi, çok daha enerjik hissediyor, geleceğe dair güzel umutlar besliyorsunuzdur. Bu ay bağımlılıkla ilgili aklınıza takılabilecek her konuda bilgi vermeyi hedefledik ve bağımlılığa dair kapsamlı bir sayı hazırladık. Bu yazının içeriğinde de Alkol Bağımlılığına odaklanarak bu konuya dair aklınızda oluşabilecek noktalara değineceğim.      Her şeyden Alkol Tüketim Bozukluğundan bahsetmeden önce bağımlılık kavramına değinmek gerektiğine inanıyorum. Bunun nedeni de bizim bağımlılığı bazı durumlarda yanlış yorumlamamızdır. Birçok insanın alkol bağımlılığı dendiğinde aklında sürekli alkol tüketen ve alkolden ayrı kalamayan biri canlanabilmektedir. Ancak sanılanın aksine bağımlılıklar, bağımlı olunan kişi, nesne veya durumdan ayrı kalabilen insanlarda da görülebilmektedir. Bağımlılık konusunda önemli olan noktalardan biri de bu

  ALKOL KULLANIMINA DAİR Dünya tarihine baktığımızda alkolün geniş bir yer aldığını görmekteyiz. İlaç, gıda, eğlence aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Ticari olarak ekonomiye büyük olumlu katkılarda bulunan alkole daha fazla ilgi çekebilmek için yüklenen pek çok atıf vardır. Popüler, soğukkanlı, özgür, maceracı bu atıflardan en çok bilinenlerinendir. Aynı zamanda kişiler hayatlarındaki olumsuz durumları alkol ile kolayca çözebileceğine inanmasıyla ve bireylerin kullanıma daha çok itilmesiyle birlikte alkol kullanım bozukluğu halk arasında artarak her geçen gün devam etmekte. Amerika Psikoloji Derneği’nin belirlediği DSM-5 tanı ölçütlerine göre alkol bağımlılığı 12 aylık bir süre içinde temel belirtilerin  en az ikisini aynı anda gösteren kişilerin günlük yaşantılarını doğrudan etkileyen özellikle işlevsel yetenekleri kullanmada ketleyici etki gösteren bir alkol kullanım örüntüsü olup bağımlılık şeklinde tanımlanmaktadır. Kullanımı kontrol etmekte güçlük alkol kullanmaya duyulan sürek