OBSESİF-KOMPULSİF KİŞİLİK BOZUKLUĞU
Kişilik bozuklukları üç farklı gruba ve Obsesif—Kompulsif Kişilik Bozukluğu ‘C Küme (C Cluster) kişilik bozuklukları arasındadır. Aynı zamanda, bu küme içerisinde kaçıngan kişilik bozukluğu ve bağımlı kişilik bozukluğu yer alır. C kümesindeki kişilik bozukluklarının ortak ve C kümesini diğer kümelerden ayıran özelliği anksiyete ve korkulu kişiliklere sahip olmalarıdır. Genel olarak ‘kaygılı’dırlar.
Kişilik bozukluğu dendiğinde bu kişiler belirgin semptomlar segilemektense, uyumsuz ve değiştiremedikleri karakteristik özelliklere sahiptir. Kişilik bozukluğunu karakterize eden genel özelliklerden ikisi şudur:1) Kronik kişilerarası zorluklar, 2) Kişinin kimliği ve benlik duygusuyla ilgili problemler.
Bir kişinin kişilik bozukluğu teşhisi alabilmesi için kişinin sergilediği davranış örüntüsü geçici olmamalı; tam tersine kalıcı ve uzun süreli olmalıdır. Kişilik bozukluğuna sahip bireyler sadece kendi hayatlarını değil, çevresindekilerin yaşamlarında da zorluk çıkarırlar. Diğer kişiler, kişilik bozukluğuna sahip bireylerin davranışlarını kafa karıştırıcı, sinir bozucu, ve kabul edilemez bulurlar. Bu uyumsuz davranışlar tekrarlanır çünkü hatalarından öğrenemezler.
Obsesif—Kompulsif Kişilik Bozukluğu Nedir?
Mükemmelliyetçi, düzen ve kontrolü korumaya yönelik aşırı endişe geliştirilmesi Obsesif— Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB) olan bireyleri karakterize eder. Hata yapmamak için yaptıkları işte çok dikkatlı davranırlar. Fakat, uğraştıkları ayrıntılar önemsiz olduğu için zaman kaybı yaşarlar. Aynı zamanda, yeniliği ve değişimi sevmezler; tam tersine, yenilikten kaçınırlar.
“Mükemmelliyetçi Tren Memuru:
Fırat vicdanlı, mükemmeliyetçi, ve en küçük ayrıntılara dikkat eden bir tren memuruydu. Ancak iş arkadaşlarıyla hiç yakın değildi ve arkadaşları onu ‘soğuk’ olarak nitelendiriyordu. Günlük rutininde küçük değişiklikler veya aksamalar olduğunda oldukça üzülürdü. Örneğin, iş arkadaşları kendisinin özenle hazırlamış olduğu planı tam olarak takip etmezse gergin ve sinirli olurdu.” (Butcher, , p.357).
Obsesif—Kompulsif Kişilik Bozukluğuna sahip bireyler kendilerini işlerine adarlar. Rahatlamakta ve eğlenmek için bir şey yapmakta zorlanırlar. Görevleri başkasına devretmekte de güçlük çekerler. Katı, inatçı, ve soğukturlar. Araştırmalara göre, katılık, inatçılık, mükemmeliyetçilik, ve görev devretme isteksizliğinin OKKB’nin en yaygın ve kalıcı özellikleri olduğunu gösteriyor.
Obsesif—Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB), Obsesif—Kompulsif Bozukluktan (OKB) farklıdır. İkisinin çok belirgin ayrımları vardır. OKKB’ye sahip kişiler, OKB hastaları gibi aşırı sıkıntı ve kaygı kaynağı olan gerçek obsesyon veya kompulsif ritüellere sahip değildir.
Bunun yerine, OKKB’ye sahip bireyler, aşırı katı, vicdanlı, ve mükemmeliyetçi kimlikleri ile karakterize edilen, ancak obsesyon ve ritüelleri olmayan bir yaşam tarzına sahiptirler. Örneğin, OKKB tanısı alan kişilerin sadece %20’si OKB komorbid tanısı da almıştır.
Obsesif—Kompülsif Kişilik Bozukluğuna Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Bazı araştırmacılar, son yıllarda Amerika’da toplumun bazı kesimlerinde belirli kişilik bozukluklarının arttığını göstermekte. Eğer bu iddia doğru ise, yaşam tarzlarına bağlı olarak belirli kişilik bozukları daha sık görülürken; bazılarına ise daha az rastlanabilir.
Buna örnek vermek gerekirse, kişisel hırs ve başarının teşvik edildiği Batı kültüründe Narsisistik Kişilik Bozukluğu’nun daha sık görüldüğü; cinsel anlamda baştan çıkarmanın ve dikkat çekmenin fazla hoş karşılanmadığı Asya kültürlerinde Histrionik Kişilik Bozukluğu’nun daha az görüldüğü; fakat, bunun iyi karşılandığı Hispanik kültürlerde daha yaygın olduğu bilinmektedir.
Yorumlar
Yorum Gönder