GERÇEKLİK BİR TUĞLA DUVARI
İnsana eğer dışardan bakıyorsak ya da eleştiriyorsak genel olarak çok boyutlu ele almayız. Özellikle ülkemizde insana bakış şöyle; doğar, büyür ve ölür. Fakat bunun dışında toplumdaki yeri, kendi hayatındaki yeri, anne olması, baba olması vb. ilişkiler kurar. Bu ilişkilerde de kimi zaman aksaklıklar ortaya çıkar ve bir takım tanı ve tedavi süreçlerinden geçerler. Yalnızca bazı insanların bu tanı-tedavi sürecini açabilecekleri insanlar olur. Bu durumu konuşabilir, paylaşabilir şekilde kendilerini açarlar. Ama yaşı çok da fark etmeksizin cinsel işlev bozuklukları pek dile getirilmez ya da şöyle diyelim toplum için ciddi bir tabu veya yeterli bir şekilde bilinçlendirilmiş topum olmaz maalesef. Öyle ki belki bunun psikoloji ile ilgisi olmadığını varsayanlar bile çıkacaktır. Aslında bakıldığında bunu ülke değil ülkeler ve tarihi zemininde düşünebiliriz. 19. ve 20.yy. Avrupa’sında cinsellikten bahsetmek aşırı günahtı örneğin ya da Kellogg’s, Corn Flakes gibi markalar piyasaya cinsel isteği azaltmakla ilgili reklamlar yaparak çıkmıştır. Tabi zamanla değişen kuşak, kültür bunu konuşabilir hale gelmiştir. Cinsel içerik bilgilerinin aşırı günah sayıldığı toplumlar olmaktan çıkılmamış olması demek AIDS ve cinsel yolla bulaşan her sene 19 milyondan fazla insanın bundan etkilendiği gerçeğini görmemek demektir. (Kring ve ark.,2017).
DSM-5 tanı kriterlerinde farklı başlıklar altında incelenen ve tanılara sahip rahatsızlıklar vardır. Bunlardan birisi cinsel sapkınlık (parafili) bozukluklarıdır. Parafili kelime anlamı olarak phlia; çekim duyulan ve para; sapma göstermek anlamındadır. Cinsel elezerlik(sadizm) bozukluğu ve cinsel özezerlik (mazoşizm) bozukluğu parafili bozuklukları içerisinde yer almaktadır. Sadizm bozukluklığu, “acı ya da psikolojik acı çektirme kaynaklı olan, cinsel açıdan tatmin olmak için duyulan yoğun istek” mazoşizm bozukluğu ise “acı ya da aşağılanmaya maruz kalarak cinsel tatmin olmak için duyulan yoğun ve tekrarlayan istek” olarak tanımlanmaktadır. (Kring ve ark.,2017).
Biraz daha açmak ve parafili bozukluklarının nerede psikoloji ile bağlantısının başladığına bakmak iyi bir çıkış noktası olacaktır. Freud’un üst benlik hakkındaki tanımını hatırlamakta fayda var. Üst benlik, insana ne yapması gerektiğini, vicdan ve suçluluk duygularını tartmasında yardımcı olur. Elbette kimse vicdan, suçluluk duygusu ile doğmuyor hatırlamadığımız bir dönemlerden gelen bir serüven aslında oluşması… Belli çatışmaların ardından henüz küçük yaşlarda ebeveynlerin özellikle babanın içselleştirilmiş kurallarıdır. Eğer fazla cezalandırıcı olursa bu sadizmin sebeplerinden birisi olarak kişinin yoluna çıkabilir. Temple ise annenin çocuğa aşırı saldırgan tutumu sadizm, mazoşizm döngüsüne bireyin çekilmesinden bahseder. (Dürü, 2018).
Cinsel özezerlik, Freud’un en net şekilde şu cümlesi ile açıklanabilir; “hayatın amacı ölümdür” haza ulaşıp acıdan kaçmak bilinen en yaygın tanım fakat burada ölüm dürtüsü ile bağdaştırılabilir. Klein ise bunu yaşantı ile bağdaştırır insan iyi yaşama veya kötü yaşama sahiptir ve kendini yetersiz, kötü olarak algılaması, hayal kırıklıklarına sahip olması kendini cezalandırmasında sorun görmeyen bireyler yetişmesinde rol oynar. (Dürü,2018). Freud’un savını şu şekilde devam ettirebiliriz. Anne, baba veya bakım verenler “gerçeğin tuğla duvarına” çarpmış bebeklerinin savunmasız halde dünyaya geldiğini bilir. Bu yüzden her bebek yeterince iyi bir bakım vereni hak eder. Eğer bakım veren iyi olmazsa çocuk umutla iyi olmasını bekler ve bakım verenin bir gün iyi olmasına karşılık acı çekmeye bile razı gelir. Mazoşizmi hepsinden ayıran nokta buradadır; vazgeçmezler çünkü bir gün sevgiye layık olmayı beklerler. (alıntı, McWilliams, 1994; akt, Dürü, 2018).
Cinsel elezerlilik (sadizm) bozukluğu, görmek istenmeyen, gerçek kendiliğinden uzaklaşmak için başvurduğu yöntemdir. İnsan duygu, düşüncelerinden uzaklaşmak istiyorsa bir yöntemi ise gömmesi ya da parçalara ayırıp, bölmesidir. Sadizm için çocuklukta yoğunlaşmakta fayda vardır. Çocukluk döneminde benzer baskıları, acıları olanlar dış dünyadaki sözcüsünü bulmuş olur. “Cinsel sadistler; şiddet ve küçük düşürücü davranıştan, kurbanın bu davranışa tepkisinden, uygulanan şiddet sonucu hissedilen güç̧ ve kontrolden cinsel olarak uyarılırlar.” (Kılıç, Balcıoğlu, 2012). Yapılan çalışmalar seri cinayetlerin cinsel sadizm ile bağlantısını vurgulamaktadır. Pek çok seri cinayette cinsel saldırı, yaralama olduğunu ve sadizmin en fazla ilişkili olduğu söylenmektedir. Hatta çoğu seri katil belirli raddeye kadar cinsel elezerlilik davranışı göstermektedir. Vakaların çoğunda çocukluk çağı travma öyküsü artık alışılagelmiştir. Özellikle ergenlikte kendini gösteren hayvanlara zarar verme, yaşadığı alanı yakma, zarar verme davranışı gösteren kişilere psikolojik destek yaklaşımı saldırganlığının, cinayet, seri cinayet olgularının önüne geçmesinde etkili olabilir. (Kılıç, Balcıoğlu, 2012).
Parafili bozukluklarından cinsel özezerlik ve cinsel elezerliğin tedavisi için kullanılan yöntemler şunlardır; motivasyonu artırmak için stratejiler. Örneğin, parafili bozukluğu var ise genelde motivasyonu yoktur. Hatta karşı tarafı bile suçlayabilirler, yardım olmadan üstesinden geleceklerini düşünür, ciddi almamazlıktan gelinebilir. Bu durum değiştirerek kabullenmesi, kontrol etmenin faydası gösterilir ve eğer yardım alınmazsa ne olacağı belirtilebilir. Biyolojik tedavi bir başka yöntemdir. Burada tedavinin geçmişinde kısırlaştırma, hormon tedavisi kullanımında araştırmalar erkeklerin %3’ünün 10 yıl içinde suç işlemiş veya seyri devam ettirmiştir. İlaç kullanımı günümüzde psikolojik tedavinin yanında verilir ya da hormon düzenleyici maddeler ile desteklenir. Psikodinamik tedavi sadizm ve mazoşizm içinde uygun olacaktır. (Kring ve ark.,2017).
Sonuç olarak, konuşulmaya değer şeyleri görmemek, tabu olarak kabul etmek, bu bireylerin küçüklükten itibaren farkında olunsa bile kaba bir tabir ile umursamamak hem birey hem toplum bazında sorunlara yol açabilir. Parafili bozukluklarının geniş yelpazesinin sadece bir çifti olan sadizm ve mazoşizm zarar verici bir yanı olduğunu unutulmamalıdır. Bilinçlenmek demek şiddetin, parçalanmanın küçüklükten görerek önlemek demektir. Zarar verilen şey bir nesne veya bir gün kendisi olabilir bireyin. Konuşabiliyor olmak çok şey değiştirebilir.
Teşekkürler,
Özden N. KARPINAR.
Kaynakça:
Dürü Ç., “ “Şanssızım” Anlatımının Mazoşist Kişilik Bağlamında İşlevi” ,Türk Psikiyatri Dergisi 2018;29(2):131-7.
Aslan S., “Kişilik, Huy ve Psikopatoloji”, Reviews, Cases And Hypotheses In Psychiatry, 2:1-2 2008
Kılıç Ö., Balcıoğlu İ., “Seri Cinayet Ve Cinsel Sadizm”, Adli Tıp Dergisi ,Journal of Forensic Medicine, Cilt Vol.27, Sayı No:1
İncesu C., “Cinsel İşlevler ve Cinsel İşlev Bozuklukları” Klinik Psikiyatri 2004; Ek 3:3-13, Bakırköy Ruh Ve Sinir Hastalıkları Hastanesi.
Alkan E., “Cinsel İşlev Bozuklukları Ve Kişilerarası Tarz, Öfke, Kendilik Algısı”, Yüksek Lisans Tezi,Ankara,2008
Ögel K., Aksoy A., “Kendine Zarar Verme Davranışı”, Anadolu Psikiyatri Dergisi 2003; 4:226-236.
❤️ teşekkürler
YanıtlaSil