TAKINTILILAŞTIRAMADIKLARIMIZDAN MISINIZ?- ROJDA ÇELİK

TAKINTILILAŞTIRAMADIKLARIMIZDAN 

MISINIZ?

Eveeet, sevgili okurlarım. PSITHOTH olarak vermiş olduğumuz bir aylık aranın ardından tekrar sizlerleyim ve yepyeni bir yazı ile karşınızdayım. Bu yazım tüm takıntılılara ve takıntılı adaylarına gelsin.

Sen nasıl psikoloji öğrencisisin? Takıntılı değil, obsesif kompulsif bozukluğu (OKB) olan birey diyeceksin, dediğinizi duyar gibiyim. Yalnız bunu ben de biliyorum. Başlıkla uyumlu bir giriş olsun diye şey ettim.

Kendi kendine serzenişte bulunuyor. Deli midir nedir bu yazar, denilmeden konumuza döneyim en iyisi.

Sürekli kuşkulanır mısınız? Sizi ve çevrenizi rahatsız edecek derecede yineleyici davranışlarınız var mı? Bu davranışları istemsiz olarak mı yapıyorsunuz? Bu sorulara cevabınız evet ise, geçmiş olsun. Büyük ihtimalle obsesif kompulsif bozukluğunuz var demektir.

Endişelenmeyin, endişelenmeyin! Bu öyle tedavisi zor bir bozukluk değil. Erken tanı ve uygun tedavi ile birlikte kısa sürede atlatılacak bir bozukluk. Ama bu demek değil ki atlattıktan sonra bir daha hiç tekrar etmeyecek. Edebilir. Sanırım, yine endişelendirdim sizi. Sadece bu bozukluk hakkında detaylı bilgi vermek istemiştim. Aslında bu yazımda daha çok deri yolma bozukluğundan bahsetmem gerekiyor sizlere. Ihım ıhım, şimdi biraz ciddileşeceğim.

DSM-IV-TR’ye kadar ayrı bir tanı kategorisinde yer almayan deri yolma bozukluğu, “Başka Türlü Adlandırılamayan Dürtü Kontrolü Bozukluğu” başlığı altında yer almıştır. DSM-V’te ise “Obsesif Kompulsif Bozukluk ve İlişkili Bozukluklar” kategorisinde yer almıştır (APA, 2013; Aydın ve Gülseren, 2014).

Peki, nedir bu deri yolma bozukluğu? Dermatolojik bir problem olmamakla birlikte, cildin aşırı ve yineleyici bir şekilde yolunmasıdır. Genelde bu kişiler, derideki küçük düzensizlikleri veya önceki yolmadan kalan sivilce, nasır, skar veya kabuk gibi deri lezyonlarını yolmaktadırlar. Bunun sonucunda deri dokusunda hasarlar meydana gelmektedir. Burada ayırıcı tanı, yineleyici olması şeklinde karşımıza çıkmaktadır (Odlaug ve Grant, 2008; Aydın ve Gülseren, 2014).

Deri yolma bozukluğunun tarihçesine baktığımızda, ilk kez Erasmus Wilson tarafından, 1875 yılında “nevrotik ekskoriasyon” adı altında tanımlandığını görmekteyiz (Odlaug ve Grant, 2012; Aydın ve Gülseren, 2014). Ekskoriasyon, dermatoloji literatüründen bir terim olup, deri yolmadan daha kapsayıcıdır. Bu sebeple psikoloji literatüründe pek kullanılmamaktadır. Deri yolma bozukluğu, farklı kaynaklarda farklı isimlerle adlandırılmaktadır. Bunlar; psikojenik deri yolma, kompulsif deri yolma, psikojenik ekskoriasyon, nevrotik ekskoriasyon, deri yolma, acne excoritéé ve dermatillomanidir (Arnold ve ark., 2001; Aydın ve Gülseren, 2014).

Deri yolma bozukluğunun yaygınlığına baktığımızda ise kadınlarda daha yaygın olduğunu görmekteyiz (Wilhelm ve ark., 1999; Arnold ve ark., 1998; Aydın ve Gülseren, 2014). Fakat bu durum, kadınların tedavi için sağlık kuruluşlarına daha fazla başvurmaları açısından sorgulanabilirdir (Arnold ve ark., 2001; Aydın ve Gülseren, 2014).

Psikoanalitik kurama göre cilt yolmanın, özdoyurum (mastürbasyon) eş değeri olarak kabul edildiğini biliyor muydunuz? Ben bilmiyordum. İlk kez Tamam ve Demirkol’un (2019) bir makalesinde okudum ve çok şaşırdım. Gerçi söz konusu Freud’un kuramı olunca, şaşırmamak elde değil.

Peki, bu bozukluk başka hangi psikopatolojilerle komorbittir? Yani hangi psikopatolojilerle aynı zamanda görülebilir? Deri yolma bozukluğu ile bağlantılı olduğu düşünülen psikopatolojiler arasında depresyon, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), anksiyete ve hipokondriyazis ilk sıralarda gelmektedir.(Gupta ve Gupta, 1996; Koo, 1995; Wilhelm ve ark., 1999; Çalıkuşu ve ark., 2002).

Bu kadar ciddiyet yeter. Biraz da karşılaştığım deri yolma bozukluğu olan bir vakadan bahsetmek istiyorum. Evgeny Grinko konserinde bir kızla tanıştım. Konser sonrası Evgeny Grinko ile tanışmak için beklerken, tırnağıyla derisini yolduğunu fark ettim. Gerçi onunki yolmak değil, kazmaktı resmen. Tırnak kenarları kazılmaktan oyulmuştu artık. Sebebini sorduğumda stres altındayken genelde bu davranışı tekrar ettiğini söyledi. Etmen guzum. Stresinizi üzerinizden atmanın bir sürü yolu var. Derinizi de yolmayıverin gari ☺


Teşekkürler.
Rojda ÇELİK

KAYNAKÇA

Aydın, P. Ç., Gülseren, L. (2014). Deri yolma bozukluğu. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 6(4). 401-428.

Çalıkuşu, C., Yücel, B., Polat, A., Baykal, C. (2002). Psikojenik deri yolmanın psikiyatrik bozukluklarla ilişkisi: karşılaştırmalı bir çalışma. Türk Psikiyatri Dergisi. 13(4). 282-289.

Tamam, L., Demirkol, M. E. (2019). Obsesif kompulsif bozukluk ve ilişkili bozukluklar. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları. 1644-1646.