NÖROPSİKOLOJİ- Zeynep Şevval BÜYÜKİZGİ

NÖROPSİKOLOJİ








Nöropsikoloji Nedir?


Psikoloji bilimi, birçok alt dalı olan çok yönlü bir bilim dalıdır. Psikologlar “Örgütsel Psikoloji’den Sosyal Psikoloji’ye”, kendi ilgi ve uzmanlıklarına göre çeşitli alanlarda çalışma imkanına sahiptirler. Nöropsikoloji de bu alanlardan biridir ve alanın diğer alt dallarına göre daha interdisipliner bir yaklaşımla çalışmayı gerektirir. Genel bir tanım olarak nöropsikoloji, beynin yapı ve fonksiyonlarının belirli psikolojik olaylarla olan ilişkisini anlamayı hedefleyen bir psikoloji dalıdır ve psikiyatri, sinirbilim, nöroloji gibi bilim dallarıyla disiplinler arası bir çalışma sergilemektedir. Nöropsikologlar insan zihnini anlamaya çalışırken biyolojik verilerden faydalanırlar. Bunu yaparken sıkça hormonal verilerin ölçümlerinden ve beyin görüntülemelerinden destek alırlar. Beyin faaliyetlerini ölçen ve bu alanda karşımıza en çok çıkan cihazlar “EEG (Elektroensefalografi)” ve “fMRI (fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme)”dır. EEG; beyindeki elektriksel aktiviteyi ölçmede kullanılırken fMRI; herhangi bir aktivitenin gerçekleştiği sırada beynin hangi bölgesinin aktif olduğunun bilgisini sunar. Nöropsikoloji’yi interdisipliner yapan özelliklerden biri de bu cihazların kullanılmasıdır çünkü cihazların kullanımı temel düzeyde de olsa mühendislik bilgisi gerektirmektedir.


Nöropsikologlar Hangi Alanlarda Çalışmaktadır?


Genel olarak beyin üzerine çalışan nöro psikologlar aslında psikolojinin her alanına katkı sağlayacak çalışmalar yapabilirler. Nöropsikologlar, travma alanında araştırmalar yaparak “Klinik Psikoloji”ye, uyku ve hafıza gibi konular üzerine çalışarak “Bilişsel Psikoloji”ye katkı sağlayabilirler. Ayrıca nöropsikolojik testler uygulayarak “Klinik Nöropsikoloji” alanında da çalışabilirler. Son yıllarda ismini sıkça duyduğumuz “Nöropazarlama” da nöro psikologların yöneldiği önemli bir alandır. Böylesine geniş bir çalışma alanına sahip olması nöropsikolojinin en büyük avantajlarından biridir. Ülkemizde nöropsikologlar daha çok “Klinik Nöropsikoloji” ve “Nöropazarlama” alanlarında çalışmayı yahut akademide kalarak araştırmalar yapmayı tercih etmektedirler.


Nöropsikolog Olmak İçin Neler Yapılması Gerekir?


Nöropsikolog ünvanına sahip olmak için öncelikle lisans düzeyinde “Psikoloji” eğitimi almış, sonrasında bir “Nöropsikoloji Yüksek Lisans” programından mezun olmak gerekmektedir. Akademide kalmak isteyen nöropsikologlar, eğitim hayatlarına doktora alanında devam edebilirler. Türkiye’de nöropsikoloji eğitiminin kısıtlı olması bu alanda çalışmak isteyen birçok öğrencinin, yurt dışına yönlenmesine neden olmuştur. Bu alanda en çok tercih edilen ülkelerden biri Amerika Birleşik Devletleri’dir. Öğrenciler çeşitli burs imkanlarıyla ABD ve dünyanın çeşitli ülkelerinde nöropsikoloji eğitimi alabilmektedirler. Ayrıca, nöropsikolojinin oldukça interdisipliner bir alan olması; nöroloji, psikiyatri, bilgisayar mühendisliği, hatta reklamcılık ve pazarlama (nöro pazarlama alanı dahilinde) gibi alanlarda uzmanlaşmış kişilerin  nöropsikoloji alanında çalışabilmesine olanak sağlamaktadır.


Türkiye’de Nöropsikolog Olmak


Türkiye’de nöropsikolog olarak çalışmanın, bu alanda çalışmak istemenin birçok avantajı ve dezavantajı bulunuyor. Öncelikle bahsettiğim gibi ülkemizde henüz nöropsikoloji eğitimi istenen düzeyde değil. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikoloji bölümü akademisyenlerinden Doç. Dr. Murat Kurt’un da dediği gibi: “Nöropsikoloji alanında ülke olarak emekleme aşamasındayız.” Türkiye’de eğitim olanaklarının yeterli olmaması, alanda çalışmak isteyen öğrenciler açısından dezavantajlı olsa da, iyi bir eğitimle Türkiye’nin başarılı nöropsikologlarından olarak bu alanda gerçekleşecek gelişmelere öncülük etmenin oldukça motive edici olduğunu düşünüyorum. Öncülük etmek demişken, Türkiye’de nöropsikolojinin kurucu annesi “Öget Öktem Tanör”den bahsetmeden geçmek istemem. Kendisi “Türkiye’nin ilk Nöropsikoloji Laboratuvarını” kurmuştur ve ülkemizde nöropsikolojinin gelişimine çok büyük katkılar sağlamıştır.


Kafatasımızın içindeki peltemsi et kütlesinin mucizelerini keşfetmek muhteşem olmalı... Bu muhteşem bilime katkı sağlayanlardan olmak dileğiyle...

Teşekkürler.

Zeynep Şevval BÜYÜKİZGİ

KAYNAKÇA


http://noropsikoloji.blogspot.com/2015/04/noropsikoloji-nedir.html


http://www.omu.edu.tr/tr/icerik/noropsikolojide-gelecek-var